EV ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER:

23 Ekim tarihinde Van''''da gerçekleşen 7.2 büyüklüğündeki depremin ardından 2 binden fazla binanın yıkılması, akıllara "Evim ne kadar sağlam?" sorusunu getirdi. Özellikle yeni ev alacaklar nelere dikkat etmeliler? Sizler için araştırdık...

Gölcük''te yaşanan 1999 depreminden sonra ev satın alacaklar için aranan kriterlerin başında gelen depreme dayanıklılık, son yıllarda eskisine oranla daha az sorgulanır oldu. 23 Ekim tarihinde Van''da gerçekleşen ve tüm Türkiye''yi acıya boğan 7.2 büyüklüğündeki depremin ardından 2 binden fazla binanın yıkılması, tekrar akıllara "evlerimiz ne kadar sağlam?" sorusunu getirdi. Yeni bir ev satın alırken dikkat etmemiz gereken kriterler;

- Binanın bodrum katına bakın. Eğer rutubetliyse, binanın su yalıtımı iyi yapılmamış demektir. Yalıtımı iyi yapılmamış binaların taşıyıcı sistemlerinin paslanması, büyük şiddetli bir deprem sırasında yapının hasar görmesine neden olmaktadır.

- İnşaat sırasında, hazır beton teknolojisi ile üretilen binaları tercih edin. Deprem bölgelerinde inşa edilen binalarda C20 ''den düşük dayanımlı betonla üreilmiş binaları tercih etmeyin.

- Binanın tasarımı da depreme karşı dayanıklılık sağlayabilir. Simetrik boyutlandırma ve kısa kolon kullanımı gibi tasarımsal etkenler, yapının depreme karşı daha dayanıklı olmasını sağlayabilir.

- Kolon ve perde uygulamalarının doğru yöntemlerle gerçekleştirildiğini öğrenin. Teknik özellikleri öğrenebilmek adına daire satın almak istediğiniz binayı mühendislerine inceletebilirsiniz.

- Binanın üçte birinin toprak altında olmasına dikkat edin. Unutmayın ki toprak altında ne kadar fazla kat varsa o bina depreme karşı o kadar güvenilirdir.

- Zeminin etüd raporunu incelemeyi unutmayın. Yine unutmamak gerekir ki her bina her zemine uygulanamaz. Doğru zemine uygulanan doğru bina depreme karşı dayanıklıdır.

- Binaların Enerji Kimlik Belgesi var mı ? bakın. Artık kanuni zorunluluk olan Enerji Kimlik Belgesi binanın ısı izolasyonunun yapıldığını gösterir.  Yakıt tasarrufu ile paranız cebinizde kalır.

Ayrıca;

Öncelikle yapınızın mimar ve mühendisiyle temasa gecerek uzman bir kuruluştan tespit isteyiniz.

Mimar, inşaat, jeoloji, jeofizik ve harita mühendislerinden oluşan 8 uzman tarafından hazırlanan testi yaparak binanızın depreme dayanıklığını yüzde 60 doğrulukla öğrenebilirsiniz.

1- Binanızın bulunduğu yer:
Kayalık zemin: 0
Yüksek ve tepelik yer: 1
Eğimin yüzde 20`nin üzerinde olduğu yamaçlar: 2
Çevresine göre çukur yerler: 3
Dere yatağı ve dolgu zeminler: 4
Sulu zeminler: 5

2-Binanız betonarme ise yaşı:
1-10 yıl: 0
10-11 yıl: 1
11-20 yıl: 3
21-30 yıl: 4
31 yıl ve üstü: 5

3- Binanızın taşıyıcı sistemi:
Çelik ya da ahşap bina: 0
Betonarme bina: 1
Tuğla örgü yığma bina: 2
Taş örgü yığma bina: 3
Kerpiç örgülü bina: 4
Kerpiç örgülü toprak damlı bina: 5

4- Binanızda bodrum kat ve rutubet sorunu var mı?
Bodrum kat var, hiç rutubet olmuyor: 0
Bodrum kat var, kış aylarında rutubetli: 1
Bodrum kat yok, rutubet yok: 2
Bodrum kat var, sürekli rutubet var: 3
Bodrum kat var, su birikiyor: 5

5- Binanız zemin kat dahil kaç katlı?
Bir katlı: 0
İki katlı: 1
Üç katlı: 2
Dört-beş katlı: 3
Altı-sekiz katlı: 4
Dokuz kat ve üstü: 5

6- Binanızın zemin katı nasıl?
Üst katlarla aynı: 0
Üst katlardan daha içerde, ancak duvarlar kapalı: 1
Kat yüksekliği diğer katlardan daha fazla, ancak duvarlar kapalı: 2
Normal katlarla aynı, ancak duvar yok: 3
Normal katlardan daha içeride, ancak duvar yok: 4
Kat yüksekliği normal katlardan dahafazla, ancak duvar yok: 5

7-Bina çıkmaları nasıl?
Binada hiç çıkma yok: 0
Yalnızca balkonlar çıkma: 1
Binanın bütününde kapalı çıkma var 80 cm`ye kadar: 3
Açık çıkmalar duvarlarlakapatılmış: 4
Binanın bütününde 80 cm`den fazla çıkma var: 5

8-Binaya yapılan müdahale var mı?
Binanın herhangi bir yerinde değişlik yapılmadı: 0
Binanın iç duvarlarında kaldırılan bölümler var: 1
Binanın iç duvarlarında birden fazla kaldrırılan bölümler var: 2
Dış duvarlarda pencere açıldı veya pencereler büyütüldü: 3
Binanın bütününde ilave pencere yapılması ya da duvarların kaldırılması: 4
İç bölme ve duvarların komple kaldırılması (1 kat bile olsa): 5

9-Binanın kullanım amacı değiştirildi mi?
Bina yapım amacına göre kullanılıyor: 0
Konut amaçlı yapılıp, normal katlar atölye olarak kullanılıyor: 1
Zemin kat konut amaçlı yapılıp, dükkan ya da atölye olarak kullanılıyor: 2
Binaya sonradan asansör montajı yapıldı: 3
Sonradan çatı arasına bir tondan fazla kapasiteli su deposu yapıldı: 4
Binaya sonradan asansör ve su deposu yapıldı: 5

10 -Binanızda şu ana kadar:
Herhangi bir tamirat yapılmadı: 0
Titreşimli bir aletle tamirat yapıldı: 1
Yapının taşıyıcıları titreşimli bir aletle tamir edildi: 2
Kolon ve kirişlere delik ve benzeri müdahale yapıldı: 3
Binada katya da döşeme ilavesi yapıldı: 4
Binada kısmı de olsa yangın oldu: 5

11-Binanızdaki daha önceki hasar ya da çatlaklar
Binanızda gözle görülür çatlak yok: 0
Balkon döşemesinde ya da köşelerinde çok ince çatlak var: 1
Çıkmalardaki dış duvarların kolon ve kirişlerin birleştiği yerde çok ince çatlaklar var: 2
Pencere altıve hizalarında duvarda yatay çatlaklar var: 3
Dış duvarlarda yatay vedüşey bina yüksekliğince çatlama var: 4

12- Bina şekli, plan şeması:
Kare ya da çokgen: 0
Dikdörtgen: 1
Yıldız şeklinde: 2
Binada derin boşluklar var: 3
Bitişik bloklar, aynı kat seviyesinde değil: 4
Bitişik bloklar, aynı yükseklikte değil: 5


DEĞERLENDİRME

Her soruya verdiğiniz yanıtların karşılığındaki değerleri topladığınızda;

0-6 puan: binanızda ciddi bir deprem riski bulunmamaktadır.
7-12 puan: binanızda düşük deprem riski bulunmaktadır.
13-20 puan: orta deprem riski söz konusu, yapı uzmanlarca incelenmeli.
21-60 puan: deprem etkilerine açık bir yapıya sahipsiniz.  

Ekleyen:

Mehmet YAZICIOĞLU